Non son competente en traballos literarios. Por eso non voi emitir xuicios encol das actividades do escritor Manuel Lueiro. Pero gústame ler. E, naturalmente, lín o libro de poesías ESCOLMA FERIDA que Manolo pubricóu alá polos anos 70. Un dos seu poemas remata así: " CONVEN DAL-A MEDIDA XUSTA E CERTA / DUN HOME ENTEIRO FEITO PARA A VIDA." Pareceme que hoxe non estaría de máis dar a conecer algo do home enteiro que foi. Asi contribuimos a dal-a medida xusta e certa.
Manuel Lueiro, Manolo pros amigos, era, foino sempre, un demócrata consciente e consecuente. Non tina, nada de pendular. Xa antes da guerra de Hespaña, cando había que denunciar cacicadas non vacilaba en facel-o. Por escrito , na prensa....
E nín a guerra de 1936, nin a represión e todo o qeu se viveu daquela, non-o fixeron claudicar.
Estivemos 9 anos sin saber nada un do outro « Era imposibre manter relacions directas. Por fin pudo escribirme unha carta en 1945. Carta escrita hai 46 anos que inda conservo. Neses anos era moi arriscado establecer relacions cun combatiente repubricano roxo que estaba en Francia. Era tanto mais arriscado cando se era funcionario do Estado, que era o caso de Manolo. Podía custar a perda do traballo, podía custar moito máis....
Manuel Lueiro non se limitou a escribirme unha carta amistosa. Nela declaraba que seguía sendo o que sempre fora : un demócrata partidario da xusticia social. Para que non quedasen dúbidas, e para que o que quería dicir pasase a través das mallas da censura, databa a sua carta do 7 de novembro, data que enton era moi significativa. Para os hespañois o 7 de novembro era a epopeia da defensa de Madrid en 1.936; para os demais era o cabodano da gran Revolución de Outubro do ano 17. Había que ter sentimentos democráticos moi arraigados para declararse, por escrito, solidario do que representaba esta data. Porque en 1945 a represión franquista inda non teminara nin tampouco o medo imperante na sociedade hespañoia.
Nesa carta que me escribéu, Manolo recordame a noite da 2 de Septembro de 1936.
Entón gran numero de grovenses non durmiamos nas nosas casas. Había o temor do "paseo", de ser asesinado. Esa noite, patrullas armadas vineron a buscar a Manuel Lueiro para matal-o. Non estaba na sua casa, e por eso se salvou. Eu conseguirá de Cándido Mascato que nos deixase a casa vella. Era unha casa inhabitada, situada no centro do pueblo, e, pol-o tanto pouco sospeitosa. Alí estábamos tres amigos : Manuel Lueiro, Pepito Domínguez Grana e mais eu. Fumos espectadores forzosos, a dez metros de distancia, das hazañas dunha patrulla armada cando levaban preso a Juan o panadeiro.
Esa foi a ultima noite que Manuel Lueiro pasou no Grove durante a guerra hespañoia. Para salvarse da morte tivo de fuxir pro interior das terras da provincia
Os vecinos do Grove sabedes algo da sua actuación posterior, como defensor dos vosos intreses no Concello municipal. Nada do que sucedeu o correr do tempo pudo facer cambear de rumbo o Manuel Lueiro de hai 46 anos.
Recoñecer hoxe a sua valia non so é merecido. E merecido e está xustificado porque a personalidade de Manuel Lueiro e o compendio da xuntanza dun demócrata honrado e consecuente e dun gran escritor e poeta. Non era un santo : era un home de ben.